Gdy Sebastian Kneipp zachorował na gruźlicę, a medycyna konwencjonalna niewiele mogła mu już zaoferować, samodzielnie zaczął poszukiwać informacji na temat wodolecznictwa. W końcu zdecydował się zastosować nowatorski jak na tamte czasy sposób.

Fitoterapia, czyli ziołolecznictwo, znane było od 2 000 lat przed pojawieniem się pierwszych lekarzy w starożytnej Grecji. Pionierami tej nauki byli Egipcjanie, ale z biegiem czasu każdy naród pierwotny miał swoich zielarzy, szamanów i medyków, którzy zajmowali się właściwościami roślin.

W czasach Sebastiana Kneippa wiele osób w ciągu dnia wykonywało ciężką fizyczną pracę, która wyczerpywała konieczność codziennej aktywności fizycznej, a mimo to duszpasterz zwracał uwagę na konieczność regularnego i umiarkowanego ruchu wzmacniającego organizm oraz poprawiającego samopoczucie.

Odpowiednio zbilansowana dieta jest podstawą zdrowego i aktywnego życia. Nie trzeba podążać za coraz nowszymi i bardziej rygorystycznymi dietami cud – Kopenhaską, Dukana czy detoksem Ewy Dąbrowskiej. Kluczem jest bowiem zrównoważona dieta, która dostarcza organizmowi potrzebnych wartości odżywczych najlepiej z produktów sezonowych i lokalnych.

Sebastian Kneipp propagował harmonijny styl życia według tzw. zasad uporządkowanego życia. Upowszechniał nie tylko zrównoważenie podstawowych filarów jego filozofii (wody, roślin, ruchu i odżywiania), ale także troskę o zdrowie psychiczne poprzez zapewnienie sobie intensywnych faz odpoczynku.